در قسمت اول و دوم به بررسی عقیده خودرو کارکرده یا صفر، اصالت خودرو و دقت در مدارک، اشاره کردیم. در این قسمت نیز به ادامه‌ی آن خواهیم پرداخت.

بررسی وضعیت ظاهری خودرو
بدنه یکی از مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده قیمت هر خودروی کارکرده است. بدنه رنگ شده را نمی‌توان به‌هیچ‌وجه تعمیر کرد اما بخش فنی خودرو این قابلیت را دارد، پس بدنه خودرو را به‌دقت مورد بازدید قرار دهید. خودرو را حتماً در روز و زیر نور آفتاب بررسی کنید. ناهمواری‌های روی بدنه، تفاوت رنگ قسمت‌های مختلف، یکسان‌نبودن اندازه درزهای بین درها، کاپوت و صندوق عقب، راحت بسته نشدن درها یا باز شدن بیش از حد آن‌ها از نکاتی است که باید به آن‌ها توجه کنید. استفاده از قلم تشخیص رنگ‌شدگی، هزینه چندانی ندارد. این قلم‌ها را به راحتی می‌توانید تهیه کنید. درها را باز کنید و قسمت لولای آن‌ها را چک کنید. کاپوت را بالا بزنید و بدنه خودرو را از داخل چک کنید. اثرات پارگی، جوش یا رنگ‌شدگی علائم خوبی نیستند. نکته مهم این است که اگر کسی نقاش درجه‌یک خودرو نباشد، نمی‌تواند کارشناس رنگ خوبی باشد. ضمناً قلم‌های تشخیص رنگ‌شدگی، قطعات تعویضی را تشخیص نمی‌دهند. این هنر کارشناس است و چشم او و تجربه چندین سال زحمتش. پس اگر شک دارید، از نظر کارشناسان هم استفاده کنید.

در بدنه خودرو باید به این نکات توجه داشت و از نظر مواردی همچون فرورفتگی، پوسیدگی، رنگ پریدگی، ترک خوردگی، آسیب دیدگی جدی را در جای جای خودرو باید مورد بررسی قرار داد.

البته تصادف را به انواع مختلف می توان تقسیم نمود که شامل موارد زیر است:
- تصادف سنگین به نحوی که به شاسی ماشین، ستون ها آسیب جدی رسیده باشد.تصادف به نحوی بوده باشد که به قطعات فنی خودرو آسیب جدی وارد گردیده مانند موتور و جعبه دنده خودرو و حتی چپ شدن خودرو را نیز در این مرحله می توان قرار داد که در صورت بروز چنین مواردی باید خرید چنین خودروی را با احتیاط بیشتر انجام داد.
- تصادف سبک مانند تصادف بدنه و یا درب ها، فرو رفتگی در بدنه، گلگیرها، فرو رفتگی در دربها، و امثالهم که آسیب جدی به قطعات فنی و حتی بدنه خودرو وارد نگردیده باشد، و شاسی این خودرو نیز سالم مانده باشد.

در مورد تصادف باید این را بدانید که اگر رنگ بدنه ای از حالت استاندارد و کارخانه خارج گردد، آن بخش از خودرو که دارای رنگ دیگری نیز می باشد و حتی با بهترین حالت رنگ آمیزی بدنه باشد، دیگر به کیفیت و حالت اول خود باز نمی گردد و این یعنی وجود نقص، البته این سخن به معنی نخریدن خودروی دارای لک گیری یا رنگ شدگی نیست، بلکه این گفته توجه شما را به این مهم داشته که خودرویی را انتخاب نمایید که دارای تصادفات سبک، فروفتگی های کوچک و کلا کمترین حالت خسارت وارده به بدنه بوده، زیرا تصادفات سنگین به معنی ایرادات فنی و همینطور معیوب بودن خودرو می باشد.

بررسی بدنه خودرو
در رابطه با بررسی بدنه خودرو، بهترین تست در بدنه، در زیر نور مستقیم خورشید قرار دادن خودرو بوده و از زوایای 30 الی 50 درجه باید بدنه را به دقت مشاهده نمود، دقت در کنترل رنگ و بدنه خودرو باید از نزدیک و با فاصله با خودرو انجام گیرد، دقت داشته باشید هرچه در زمان بررسی خودرو بیشتر وقت بگذارید، خودرویی خریداری شده را بهتر خواهید شناخت البته از وسواس بیش از حد نیز پرهیز داشته باشید.

بررسی رنگ بدنه خودرو
در مورد تست رنگ بدنه خودرو، از نور لامپ فلورسنت نیز میتوان کمک گرفت و همچنین قلم های مخصوص این مورد که به تست آهنربا نیز شهره می باشند.

در رابطه با قلم های مذکور، بیشتر در مواردی کاربرد داشته و عمل می نمایند که رنگ بدنه خودرو از بین رفته باشد و بجای آن از زیر کاری ( همان استفاده از بتونه در زیر رنگ ) استفاده شده باشد، می توان به نتیجه آزمایش با این قلم اطمینان پیدا نمود و در صورتی که صافکاری بدون رنگ باشد و یا مواردی که رنگ بدنه خودرو را مشابه رنگ کارخانه نماید و یا تعویض قطعات مخدوش ( مانند تعویض گلگیر، درب ها، کاپوت و موارد مشابه که نیاز به رنگ کوره ای داشته )، نمی توان به عملکرد این قلم اطمینان کامل داشت. طرز کار این قلم اینگونه است که هنگامی که آنرا به بدنه خودرو نزدیک می کنید، اگر بدنه خودرو دارای رنگ با زیر سازی بتونه باشد و یا رنگ شدگی بیش از استاندارد کارخانه باشد ( البته مواردی که در قبل گفته شده است را حتما به خاطر داشته باشید ) به محض جدا سازی، آهنربا فوق ( یا همان قلم و موارد مشابه ) به سرعت از بدنه خودرو جدا می شود، اما اگر این جدا شدگی کمی با مقاوت قلم فوق همراه باشد، می توان ( البته شاید ) به سالم بودن رنگ بدنه خودرو اطمینان پیدا نمود.

بررسی ستون ها و سقف خودرو
در بررسی بدنه خودرو، یکی از مواردی که حتما باید به دقت و وسواس زیاد آنرا در نظر داشته باشید، بررسی ستون ها و سقف خودرو می باشد، زیرا چه تصادف سبک و چه تصادف سنگین باعث آسیب در این بخش ها گردد، باید حتما در خرید خودرو تجدید نظر اساسی نمایید و با کارشناسان فن حتما مشاوره نمایید.

اما در همین مورد، وجود فرو رفتگی های جزئی که با ستون و یا سقف خودرو ( مانند ضربه سنگ های ریز که در مسیر حرکت خودرو در جاده این برخورد وجود دارد و یا از این دست موارد که خودرو در جایی نزدیک به کارگاه ساختمانی پارک شده باشد و چنین موارد مشابه ای اتفاق بیافتد )، وجود داشته باشد، می توان به سلامت این خودرو کمی اطمینان پیدا نمود، در هر صورت اگر بر روی سقف و یا ستون ها موردی غیر عادی مشاهده داشتید حتما از مالک خودرو در این مورد پرسش نمایید و با کارشناسان مورد اطمینان نیز مشاوره داشته باشید.

بررسی درب های خودرو
در بررسی بدنه حتما درب ها را نیز بررسی نمایید و اطمینان حاصل نمایید که رکاب های خودرو، بدنه، ستون ها ( چه از داخل و چه از خارج ) هیچ ایرادی نداشته باشند، حتما بررسی نمایید که هیچ درز غیر اصولی میان بدنه و درب خودرو نباشد، چند بار به آرامی و نرمی درب خودرو را ببندید تا از سالم بودن زبانه قفل درب اطمینان حاصل نمایید، حتما واشر آب بدنی داخل درب ها را بررسی و از سالم بودن و نداشت ایراد اطمینان پیدا نمایید، حتما باید دقت نمایید که صدای نرمی در هنگام بسته شدن درب بشنوید و هرگز نباید صدای تقه و یا برخورد نا مناسب دو فلز با یکدیگر را بشنوید، مسیر حرکت باز و بسته شدن درب خودرو را بررسی نمایید تا از نداشتن تاب و سالم بودن لولاهای درب بدنه خودرو اطمینان پیدا نمایید.

بررسی کاپوت خودرو
کاپوت خودرو را نیز حتما باید بررسی نمود. ابتدای امر از صحت قفل آن اطمینان حاصل نمایید، تست رنگ و فرو رفتکی را حتما بررسی نمایید، داخل کاپوت نیز باید رنگ صاف و یکدستی داشته باشد، نباید هیچگونه جای ضرب دیدگی و سوختگی داخل کاپوت مشاهده گردد زیرا این مورد نشان از ایراد داشتن موتور خودرو دارد و در نهایت هنگام بسته بودن درزها چک گردد که نشان از هیچگونه تاب برداشتن و ایراد داشتن در این مورد دیده نشود.

بررسی درب صندوق عقب و گلگیرها
همین تست ها را برای درب صندوق عقب و گلگیرها نیز به انجام برسانید تا از صحت و سلامت آن نیز اطمینان حاص نمایید، البته در برخی موارد این قطعات تعویض می شوند و تنها را حل فهمیدن آن از درجه و کیفیت رنگ بوده زیرا در برخی موارد، قطعاتی که رنگ شده و یا تعویض می شوند دارای رنگ متفاوتی با دیگر قطعات استاندارد بدنه دارد، این مطلب در رابطه با قطعات پلاستیکی رنگی بدنه به وضوح دیده می شود.

بررسی سپرهای خودرو
بررسی نمودن سپرها، در برخی از خودروها سپرها جزئی از طراحی بدنه نیز محسوب می شوند و آسیب دیدن آنها در برخی موارد یعنی آسیب دیدگی شدید در بدنه و شاسی خودرو که این مهم در خرید خودرو حتما باید مورد نظر قرار گرفته بشود، البته بیشتر موارد سپر خودروها از مواد پلاستیکی و یا فایبر گلاس و مواد مشابه که هم سبک و هم ارزان باشند تهیه می شود، و برای همین به کنتراست رنگ در سپرها، نداشتن ایراد در سپرها به نحوی که جای جوش پلاستیک در آن دیده نشود ( البته باز هم باید دید چگونه و در کجای سپر جوش داده شده است تا به میزان خسارت احتمالی وارد شده بتوان نظر قطعی داد ) کنترل کامل گردد و در برخی موارد باید سپر را از داخل بررسی نمود و دید آیا این موارد مشاهده می شود یا خیر ( منظور از داخل بررسی نمودن و دیدن سپر خودرو از زیر خودرو و داخل سپر مربوطه می باشد ). در نهایت نیز باید ریخته شدن رنگ بدنه سپرها، دو رنگ بودن رنگ سپر، ترک داشتن در رنگ سپرها و همه مواردی که در مورد رنگ و بدنه خودرو گفته شده، کنترل گردد تا از سلامت این قطعات نیز اطمینان حاصل گردد.

بررسی کابین و داخل خودرو
در این قسمت می پردازیم به راه هایی که از طریق توجه به آن ها درکابین خودرو می توان به کارکرده درست یک خودرو پی برد. از این رو ابتدا قسمت هایی تفکیک شده را در اتاق خودرو نام برده و در مورد هر کدام به صورت جداگانه توضیحاتی ارائه خواهیم داد. لازم به ذکر است تمام موارد زیر در صورت وجود مشکل در قسمت راننده به دلیل استفاده بیشتر واضح تر می باشند و احتمال دارد این موارد در قسمت سرنشینان خودرو وجود نداشته باشد در حالی که در قسمت راننده وجود دارد.

داخل کابین نخستین چیزی که درنظر گرفته می‌شود، وضعیت پوشش صندلی‌هاست که تقریباً نشان‌دهنده سلیقه مالک و طرز نگهداری خودرو نیز هست. بعد از آن باید به داشبورد و پوشش داخلی درها توجه کنید، زیرا در اتومبیل‌هایی که جنس مواد پلاستیکی به‌کار رفته در کابین آن‌ها نامرغوب باشد، امکان ترک خوردن داشبورد و رودری‌ها بعد از چند وقت زیاد است که اگر به آن‌ها رسیدگی نشود، ترک‌ها بزرگ‌تر می‌شوند و دیگر امکان ترمیم آن‌ها وجود ندارد. سالم بودن سیستم صوتی، سیستم تهویه مطبوع، برف‌پاک‌کن، دستگیره درها، چراغ‌ها و صندلی‌ها نیز باید مورد بررسی قرار بگیرد. نکته دیگری که باید به آن توجه شود، لوازم و تجهیزات جانبی است که بعداً توسط مالک خودرو به آن اضافه شده است. هرچند این یک امتیاز مثبت به‌حساب می‌رود اما فراموش نکنید بعضی‌ها از این ویژگی سوءاستفاده کرده و مبلغ بیشتری از قیمت خودرو از شما دریافت می‌کنند. بنابراین با یک حساب سرانگشتی می‌توانید حدس بزنید آیا پرداخت مبلغی اضافه برای دریافت آن‌ها به‌صرفه است یا اینکه بعداً همان تجهیزات را به سلیقه خود و با قیمتی مناسب‌تر خریداری کنید.

بررسی تزئینات و آپشن های داخلی
درب خودرو از نظر تزئینات داخلی و وجود شیشه ها باید به درستی کنترل گردد. اگر خودرو مجهز به شیشه بالابر برقی بود چند بار شیشه را باز و بسته نمایید و از سرعت و کیفیت این قطعه اطمینان پیدا نمایید، حتما شیشه را در میانه را نگاه داشته و به بررسی لقی شیشه اقدام نمایید به نحوی که شیشه را از طرفین با هر دو دست گرفته و آنرا کمی جابجا نمایید که در این مورد نباید شیشه بیش از حد لقی داشته باشد. باید نوار آب بندی درب و شیشه ها حتما بررسی گردد، در نهایت نیز هیچ جای فرو رفتگی و خرابی و یا پوسیدگی، چند تکه شدگی و ساییدگی در تزئینات داخلی دیده نشود.

بررسی فرمان، سیستم صوتی و ایربگ ها
برای بررسی فرمان خودرو باید دقت داشت که در صورت وجود دکمه های کنترل سیستم صوتی، باید توجه داشته باشیم که دکمه ها در سر جای خود محکم باشند و از عملکرد درست آن ها مطمئن شویم. در صورت مجهز بودن خودرو به کیسه ی هوای راننده، باید از وجود ایربگ اطمینان حاصل نماییم و از کیفیت روکش ایربگ در صورت تعویض نیز اطمینان کافی به عمل آورید. درز ها باید به خوبی روی هم چفت شده باشند و هیچ گونه برآمدگی غیر عادی روی سطح فرمان وجود نداشته باشد. در صورت برقی بودن فرمان از عملکرد درست آن مطمئن شویم و در صورتی که خودرو مجهز به مموری فرمان یا گرمکن بود، باید از صحت عملکرد آن اطمینان کافی را پیدا نمایید.

بررسی صندلی خودرو
وقتی بر روی صندلی راننده ی خودرو نشسته ایم، نباید نقطه یا نقاط نا متعارفی را احساس نمود و سختی را پشت خود احساس نمایید، صندلی خودرو باید کاملا روی فرم باشد ( در اصطلاح قری نداشته باشد و اسکلت آن سالم باشد )، در صورت چرم بودن روکش صندلی باید توجه داشته باشیم که صندلی خالی از هرگونه پارگی , پوسیدگی , ساییدگی و یا چروک خوردگی و سوراخ شدگی باشد، همچنین دقت کنیم که کناره های صندلی چروک نباشد و تا خوردگی نداشته باشد، صندلی به هیچ عنوان نباید لقی داشته باشد و در صورت برقی بودن صندلی، در هنگام تنظیم، تغییر حالت آن باید یکنواخت باشد و سرعت آن کم و زیاد نشود، در صورتی که خودرو مجهز به مموری صندلی , گرمکن و سرد کن بود باید این قابلیت را در حالات مختلف تست کنیم و همچنین در صورت وجود مانیتور های سرنشینان عقب از سلامت آنها مطمئن شویم.

بررسی داشبورد
داشبورد نباید هیچ گونی صدایی از قبیل صدای جیر جیر یا حالت تقه خوردن داشته باشد، اصولا این موارد در هنگام رانندگی مشخص می شود. اگر خودرو مجهز به کیسه ی هوای سرنشین بود، محل آن را چک نمایید تا برآمدگی یا فرو رفتگی در آن قسمت وجود نداشته باشد، درز های داشبورد باید به درستی روی هم قرار گرفته باشند و درب محفظه درون داشبورد باید به خوبی باز و بسته شود و لقی نداشته باشد. همچنین دقت داشته باشید که آثار خط و خش، فرورفتگی، شکستگی و یا رنگ پریدگی روی داشبورد وجود نداشته باشد.

بررسی سقف و سانروف
هرگونه آثار روی سقف از قبیل سوختگی، تغییر رنگ غیر عادی، چروک شدگی روکش سقف و یا سوراخ و پاره شدن آن جای تامل دارد. سقف خودرو باید کاملا صاف و یک دست باشد و روکش آن به خوبی روی آن قرار گرفته باشد. در صورتی که خودرو مجهز به سانروف یا سقف پاناروما ( سقف شیشه ای ) بود، هیچ گونه ترک و شکستگی نباید روی آن وجو داشته باشد، از درست باز و بسته شدن سانروف و یا پوشش سقف پانوراما مطمئن شوید.

بررسی سیستم تهویه خودرو
سیستم تهویه خودرو حتما باید مورد بررسی قرار گیرد، تمام دکمه ها باید دارای عملکرد مناسبی باشند و هیچ کدام نباید شکسته و یا خراب باشند، در زمانی که موتور خودرو روشن است در صورتی که مجهز به سیستم تهویه مطبوع 2 یا 4 گانه بوده، دمای سیستم تهویه مطبوع را روی 2 یا 4 دمای مختلف با اختلاف بالا ( بسته به 2 گانه یا 4 گانه بودن سیستم ) قرار دهید، بعد از چند ثانیه تفاوت دما بین دریچه ها باید کاملا مشهود باشد. در سیستم های عادی کافی است فن را روی درجات مختلف بگذارید و از سالم بودن آن مطمئن شوید.

منبع:
کتاب راهنمای خرید خودرو دست دوم